Köşe yazarımız Zeki Baştürk makalesinde;
Mudanya. Şirin ve güzel bir sahil kasabası. Doğal ve tarihsel güzellikleriyle ün kazanmış bir kent. Emekli kenti. Kutsal ağaç zeytini, zeytinyağı ve inciriyle bilinen ve tanınan bir yer. Kiliseleri, hanları, hamamları , sokakları ile tarihi günümüze taşıyan bir belde. Bursa’ya ve İstanbul’a ulaşımı kolay. Kültürel yaşamı ile merak uyandıran bir kültür merkezi.
11 Ekim 1922. Kurtuluş Savaşı yeni bitmiş. Ama Anadolu’nun pek çok yerinde işgal güçleri daha topraklarımızı terk etmemiş. Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk’ün komutasındaki Türk Ordusu Yunan ordusunu bozguna uğratmış ve İzmir’de denize dökmüş. Askeri alanda kazanılan utkunun siyasal alanda da taçlandirilmasi gerektiğini bilen Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği ile ateşkes görüşmeleri Mudanya’da başladı.
Görüşmeler, ev sahibi Türkiye ile birlikte İngiltere, Fransa ve İtalya arasında imzalandı. Türkiye’yi temsil eden kurulun.başinda İsmet İnönü vardı. Uzun süren ve çok çetin tartışmalar yaşandı. Sonunda Mudanya Mütarekesi adıyla bilinen antlaşma imzalandı.
Mütareke, ateşkes demek, silahların bırakılması demek. Mütareke, barış demek, savaşın bitmesi demek. Mütareke, Osmanlı Devleti’nin fiilen sona ermesi demek. Yeni ve genç bir devletin varlığının kabul edilmesi, benimsenmesi demek.
Mütareke, İtilaf devletlerine ilişkin tüm işgal güçlerinin Anadolu’yu terk etmesi demek. Trakya ‘nin Türk toprakları içinde kalması demek. Misak-i Milli sınırlarının tanınması demek. Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atılması demek.
102 yıl önce yani 11 Ekim 1922 yılında Mudanya’da imzalanan ateşkes antlaşması çok önemli bir tarihtir. Mudanya, bu tarihsel antlaşma nedeniyle barışın, özgürlüğün, bağımsızlığın,. kardeşliğin, dostluğun başkenti olma özelliğini kazanmıştır. Bu nedenle çok farklı kültür, inanç ve etnik özellikleri birarada barış içinde yaşamalarını sağlamaktadır.
Tarih, doğa, kültür ve sanat Mudanya’yi ayrıcalıklı kentler arasına sokmuştur. Bunu da başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Kurtuluş Savaşı’nda görev ve sorumluluk alan tüm paşalara, gazilerimize ve şehitlerimize borçludur. Böylesine onurlu bir geçmişi, bağımsız ve özgür bir geleceği, barışı armağan edenlere sonsuz şükranlarımızı sunarız.
Mudanya ateşkes antlaşmasının 102. yılı kutlu olsun. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve şehitlerimiz ışıklar içinde uyusunlar.