Bayram, sevinçtir. Bayram , mutluluktur. Bayram paylaşımdır. Dostluktur. Küskünlüklerin sona ermesidir. Ortak coşkudur. Birlikte yaşamaktır o coşkuyu. Ulusal ya da dinsel yönden önemlidir. Dinsel ya da tarihsel anlamı ve değeri vardır. Kutsaldır. Ulusça kutlanan günlerdir.
Mecaz anlamıyla da bir başarıyı kutlamak için yapılan, gösteri ve eğlencelerden oluşan şenliktir. Herkes, geçmişteki bayramları anımsar. Hepimiz , o günleri özleriz. Çoğu kez “Nerede o eski bayramlar?” diye yazıklanırız. Unutamayız o günleri. Ayakkabı ölçüsünün çubukla, elbise alınacaksa boyumuzun ölçüsünün iple alındığını unutamayız. Bayramlıklatrmızı koynumuza alıp hiç uyumadan sabahı zor ettiğimizi unutamayız.
Herkesin , hepimizin belleğinde buna benzer öyküler vardır. Köyümüzde güzel bir gelenek vardır. Çok beğenirim ve önemserim. Bayram sabahı , köy kadınları , evinin önünü süpürür. Tertemiz bir köy çıkar ortaya. Erkekler, bayram namazı kılmak üzere köy camiine gider. Bayram namazı sonrası topluca mezarlığa gidilir. Mezarlık başında yapılan duadan sonra herkes büyükten küçüğe ve yaş sırasına göre dizilir.
Tüm köylü, burada birbiriyle bayramlaşır. Ne küskün kalır, ne de dargın. Kaynaşmanın, somut örneğidir. Bayram coşkusunu birlikte yaşamaktır. Bayramlaşma sonrası mezarlık içine dağılır herkes. Sonsuzluğa göçmüş büyüklerinin mezarlarının başında dua okur. Oradan evlere dağılır köylüler. Yer sofrasına oturulur. Birlikte kahvaltı yapılır.
Kahvaltı sonrası bayramlaşmaya geçilir. Büyüklerin ellerinden, küçüklerın gözlerinden öpülür. Bayram harçlıkları verilir. Ev içinde büyükleri saymanın, küçükleri sevmenin ve korumanın en güzel örneğidir. Yaparak ve yaşayarak öğrenmese bu. Öğüt vermeden örnekleme yöntemiyle öğrenmenin adıdır bu. Evdeki bayramlaşma bitince köy içinde bayramlaşma başlar. Ev ziyaretlerine gidilir. Yaşlılar, akrabalar ziyaret edilir.
Geçenlere ikramlarda bulunulur. Baklava, sarma, çerez , yoğurt başlıca ikramlardır. Yemek zamanıysa sofralar kurulur. Kimse, eli boş çevrilmez. Yalniz yaşayanlar, yaşlı kimseler unutulmaz. Mutlaka ziyaret edilir. Yalniz ve yaşlı kimselere özen gösterilmesi, onlara sahip çıkılması gereği uygulama ile öğretilir. Çocuklar ise ayrı çıkarlar bayramlaşmaya. Ellerinde torbalarla her eve giderler. Ev sahiplerinin cömertliğine göre para, şeker, çikolata vb. ne verilirse toplarlar. En çok toplayan ,torbasını dolduran başarılı sayılır.
Çocuklar, bireydirler. Kendi başlarına iş yapmayı öğrenirler. Arkadaşlarıyla birlikte olmayı, birlikte yaşamayı ve paylaşmayı öğrenirler. Yaşam dersidir bayramlar. Corona yüzünden , bu geleneği yaşayamayacağız bu bayramda. Evlerimize kapanacağız. İlk kez , kapımızın çalınmasını istemeyeceğiz. Kimseyi ziyaret etmeyeceğiz. Kısıtlamaların yaşandığı bu günlerde yaşlılarımız, izin günlerinde sokağa çıktıkları günü bayram sayacaklar.
Sonra, gençler ve çocuklar, sokağa çıkabildikleri günlerde bayram yapacaklar. Buna da kendimizce bir anlam yükleyeceğiz ve diyeceğiz ki: “ el ile gelen düğün bayram” Corona yüzünden işten çıkarılan, ücretsiz izne ayrılan işçiler, emekçiler, kepenk indiren esnaf bayram kutlaması yapamayacak olanlar var bir de. Bırakın çocuğuna bayramlık almayı, eve ekmek götüremeyecek olanlar da kendilerini avutacaklar ve diyecekler ki: ” deliye göre her gün bayram” Yaşamın durduğu, özgürlüklerin kısıtlandığı, açlığın, yoksulluğun salgının önüne geçtiği günlerde art arda paketler açıklandı.
Kalkan paketi denildi, kalkındırma paketi denildi. Açıklanan paketler , salgına kalkan olacaktı. İşçiyi, köylüyü, esnafı kalkındıracaktı. Faizsiz krediler, işsizlik ödemeleri, karşılıksız bağışlar yapılacağı sözü verildi. Verilen sözler, bekleyenlerin kursağında kaldı. Yani yöneticiler, “arifeyi gösterip bayramı göstermedi ” İşçiler, emekçiler, emekliler, köylüler, dar gelirliler, atanıp görevine başlayamayan öğretmen adayları, “hakları ödenmez” denilen ve gerçekten hakları ödenmeyen sağlık çalışanları, “bayram edemedi”.
İşyerlerinde, dükkanlarda, lokantalarda, berberlerde, terzilerde özetle evlerde ” bayram havası esmedi.” Bu bayram, başka bayram. Özel bayram. Unutulmayacak bir bayram. Hepimiz için aynı bayram. “El ile gelen düğün bayram” türünden bir bayram.Bayramınız kutlu, yaşamınız mutlu olsun. Şeker tadında bir bayram dilerim.